یاد و ذکری از ذال محمد و رجب واکسی، به سپاس دو جمله ی بزرگانه شان بعمل آوریم و به گذشته آنها بپردازیم.

ذال محمد که در کمال ذلت و زحمت روزگار میگذرانید تا روزی گذارش به یکی از فاحشه خانه های خیابان قنات آباد میافتد و در آنجا مردی را در اطاقی بر مسندی عالی از تشکچه ای مخملین و پشتی ترمه مینگرد که منقلی پرآتش و نعلبکی ای تریاک اعلا و بشقابهائی از حلوا و گز و سوان و پسته و مانند آن در برابرش مرتب گشته نوکری آماده به خدمت مقابلش ایستاده مشغول کشیدن تریاک میباشد که چون از حالش جویا میشود میفهمد پا انداز و صاحب خانه رئیس زنها میباشد و معلوم میکند بزرگی و جلالتش از خانه داری و دلالی محبت میباشد که بارقه ای به مخیله اش زده میگوید اگر پا اندازی و جاکشی این میباشد پدر و مادر و جد و آبادم جاکش و پا انداز میباشند و درصدد همگامی با او که چه چیزش از او کمتر است؟ برمیآید و ابتدا از همسر و وسیله او با دو سه زن دیگر شروع نموده، ترقی میکند در کمترین مدت به ترقیات شایان نایل و اندک اندک از جمله سرشناسهای تهران درآمده صاحب دفتر و پیشکار و معاون و دستیار و تحصیلدار و اموال و املاک فراوان میگردد که گاراژ) ذال ممد و ساختمان غربی خیابان سی متری جنوبی دروازه قزوین هنوز بنام او میباشد و از بیانات گهربار اوست!
که پول داشته باش کوفت داشته باش خدا را شکر دلال محبت شده ام، دلال مظلمه نشده ام پا انداز پولدار مقبول تر از صاحب جانماز بی پوله . و در این بابت درست میگفت که چون در قهوه خانه ی پاتوقش مینشست و تا در قهوه خانه بود هیچکس از غریبه و آشنا حق نداشت دست به جیبش بکند.
رجب واکسی؟!
رجب واکسی نیز دلال دیگری بود که او نیز صاحب آلاف و الوف بسيار و سرمایه و زندگی چشمگیر گردیده بود با این سابقه که در واکسیگری همیشه بقول خودش هشتش گروی نه چکش دستش به نانوائی گرونان و مشته اش به نزد بقال به ضمان پنیر ،بوده تا روزی قطعه آئینه شکسته ای به دستش افتاده آنرا بر روی جعبه واکسیش میچسباند و در این هنگام نیز زن شیک پوشی به نزدش آمده پایش را بنا به رسم معمول دوره که زنهای خیابانی نیز مانند مردها نزد واکسیهای دوره گرد واکس میزدند بر روی جاپائی جعبه واکسی او گذارده و دستور واکس میدهد که رجب چشمش از آئینه به مخفیگاه خانم افتاده بر آن خیره میماند که زن متوجه شده با خونسردی سئوال میکند اینهمه به نظر خریداری نگاه میکنی مگر خریدارش هستی؟ و رجب بی اراده از زبانش جسته جواب میدهد خودم که قابل خانم نمیباشم شاید مشتری اش را بتوانم داشته باشم و گفت و شنید باعث میشود زن آدرس و مضنه خود را به رجب داده همین داده رجب با تعریف کردن برای این و آن از نشانیهای تکه آئینه ی روی جعبه اش آشنای با طالبان و مطلوبان و هر روز مشهورتر و پولدارتر و در حد وزیر و وکیل شناسی و حلال مشکلات گرفتاران معروف بشود!
این همان جعبه واکسی و آئینه ی روی آن بود که یمن و برکتش هر واکسیای را سر شوق آورده تا بر روی جعبه ی خود آئینه ای بچسباند و به ورانداز نهانگاه زنان و دختران بپردازد تا آنجا که وقاحت آن موجب شکایت عده ای گردیده نظمیه را وادار نمود تا مأموران گمارده هر جعبه که دارای آئینه باشد همراه صاحبش جلب کرده به مجازات برساند و آئینه ای که برای رجب واکسی نعمت و سعادت داشته باشد جهت دیگران نکبت و بند و زندان و بدبختی بیاورد. از کلمات اوست
گر که خواهی در دو عالم واکشی
جاکشی کن جاکشی کن جاکشی
اسم من و ذال ممد بد در رفته صبر کنین نشونتون بدم حتى خیلی از ما بهترون شغل ما دو تار و قبول بکنن.
دیدم این کار از خیلی کارا شرافت مندونه تره
خدا را شکر که عوض لذت پول میگیرم، نمیچزونم پول بگیرم
·
خانه رجب واکسی از جمله خانه های آبرومند پرتجمل گرانقیمت شهرنو بود
مفروشی به قالی و تخت خواب و میز و صندلی و سایر لوازم مدرن مزین شده بود که رجب واکسی جفت کردههای خود را بدان هدایت مینمود .
دوم خانه های خصوصی عمومی دال ممد با کم سال ترین و مرغوبترین حیف شدگان! جزء معروف ترین خانه های شهر نو بودند

گواهی سلامت در ان زمان هم بوده